| RAS ONDERZOEK BOERENZWALUW (Hirundo rustica) In de periode 1998 tot en met 2011 heb ik in het kader van het RAS project Boerenzwaluwen in de Arkemheenpolder nabij Nijlerk geringd. Bij enkele boeren bedrijven zijn jaarlijks zowel de jonge (nestjongen) als de adulte broedvogels gerind. De terugmeldingen van adulten zijn verzameld door het terugvangen van de broedvogels. Het vangen van de adulten werd gedaan met mistnetten opgesteld voor een open raam of deur van een schuur. Daarnaast zijn alle nestgegevens bijgehouden voor het Nestkaartenproject van SOVON. Aantallen geringde Boerenzwaluwen in de Arkemheenpolder:
|
Het broedseizoen van de Boerenzwaluw is erg lang. Eind april wordt begonnen met het eerste broedsel. En als die jongen uitgevlogen zijn, volgt vrijwel altijd een tweede broedsel. Pas in de loop van september vliegen de aller laatste tweede broedsels uit. Het broedsucces van de Boerenzwaluw is eenvoudig te volgen.
De eieren zijn te tellen door een spiegeltje boven het nest nest te houden of door voorzichtig de eieren te tellen met je vingertoppen. Ze zijn niet gevoelig voor verstoring! De jongen zitten maar liefst 20 dagen in het nest (dat is erg lang want de jongen van de meeste soorten zangvogels verlaten al na circa 2 weken het nest).
De jonge Boerenzwaluwen zijn te ringen tussen dag 5 en dag 14. Als je de jongen van alle nesten wilt ringen is een bezoek schema van 1 maal per 10 dagen dus voldoende.
De nestgegevens kunnen worden doorgegeven aan SOVON via de Digitale Nestkaart. Dit invoerprogramma is te downloaden via http://www.sovon.nl/nestkaart.
Leeftijds bepaling van jonge Boerenzwaluwen
De leeftijden kunnen als volgt worden bepaald:
1 dag: jongen zeer klein, met eitand
5 gaden: bloedspoelen van handpennen beginnen door te komen
6-9 dagen: handpennen bloedspoelen
9 dagen en ouder: bloedspoelen handpennen beginnen te spruiten
12-13 dagen: slagpennen half volgroeid, lichaamsveren spruiten
Circa 15 dagen: slagpennen 3/4 volgroeid
Circa 18 dagen: jongen vrijwel vliegvlug
20-22 dagen: jongen verlaten nest
Adulte man Boerenzwaluw in een mistnet. © Bram Ubels.
Lees meer over de het broedsucces van Boerenzwaluw o.b.v. het Nestkaartenproject van SOVON in de volgende publicatie: Historische Boerenzwaluwgegevens ondergebracht in het Meetnet Nestkaarten (Chris van Turnhout, SOVON, dec 2009).
2011 was het jaar van de Boerenzwaluw. Er zijn tal van projecten georganiseerd zoals tellingen, broedonderzoek en ringonderzoek. Aan het vervolgonderzoek in het kader van het jaar van de Boerenzwaluw kan je nog steeds mee doen...
Kijk voor meer informatie op:
www.jaarvandeboerenzwaluw.nl.
Meer info over Boerenzwaluwen is te vinden op de website van Bennie van den Brink: www.boerenzwaluw.nl.