KLEURRING ONDERZOEK STORMMEEUW (Larus canus)

In 2003 is gestart met kleurring onderzoek aan de in Nederland overwinterende Stormmeeuwen.
De mederingers binnen dit project zijn Derick Hiemstra, Jeroen Nagtegaal en Rob Voesten.
Het onderzoek loopt parallel aan het kleurringonderzoek naar de Kokmeeuw. En is vooral bedoeld om de mogelijke interactie tussen beide soorten te onderzoeken. Alleen de Stormmeeuw is niet echt volgens een vooropgezet plan te vangen. Het aanbod wordt vooral bepaald door de strengheid van de winter. Bij zacht winterweer zitten de Stormmeeuwen in de velden en niet in de stad. Het aantal aflezingen van gekleurringde Stormmeeuwen ligt vele malen lager dan bij de Kokmeeuw. Zowel in het onderzoeksgebied (Nederlandse steden) als in de broedgebieden.

Op zaterdag 30 januari 2010 was het feest...
De 1000ste stormmeeuw voor winter 2009/2010 werd gekleurringd bij de Oostersluis in Groningen! Niet wetende dat er die winter nog vele zouden volgen...
In december 2010 konden er wederom een groot aantal Stormmeeuwen worden gekleurringd. Het jaar 2010 werd afgesloten met in totaal maar liefst 2739 nieuw gekleurringde Stormmeeuwen.

Tot en met 2012 zijn er in totaal ruim 4150 Stormmeeuwen gekleurringd! Dit is een mooie steekproef voor mijn onderzoek naar plaatstrouw en overleving van in Nederland overwinterende Stormmeeuwen.
Dat Stormmeeuwen veel minder plaatstrouw zijn dan Kokmeeuwen is overduidelijk. Tot in december komen er nog meldingen binnen, van in eerdere winters gekleurringde Stormmeeuwen, uit Duitsland, Polen, Litouwen en Denemarken. En bij vorst komen er regelmatig meldingen uit Engeland en België. Dit geeft aan dat Stormmeeuwen 's winters flink in beweging zijn.


1000ste stormmeeuw voor winter 2009/2010.
Foto Henk van Huffelen.

Kijk hier naar een video van de vangst van kok- en stormmeeuwen met slagnet in Zoetermeer op 3 december 2010! (© Benny Middendorp)


Kijk hier naar een uitzending van Vroege Vogels over het door o.a. Frank Majoor vangen en ringen van kok- en stormmeeuwen (vanaf 16'45)

Zie foto's van de slagvangsten

Totaal gekleurringd van 2002 tot 15-01-2011:
Jaar Larus canus spec. Larus canus canus Larus canus heinei
2002 10 0 0
2003 14 0 0
2004 44 0 0
2005 147 8 5
2006 12 171 13
2007 1 57 4
2008 1 56 1
2009 3 478 27
2010 31 2583 125
Totaal tot 15-01-2011 263 3353 175

Klik hier voor een uniek overzicht van alle terugmeldingen van door mij, in de winter geringde Stormmeeuwen. Per maand op kaart te bekijken.

De kaarten van Stormmeeuw via site Peter zijn geupdate (30-11-2011)!!! Ik had sinds vorige update nieuwe meldingen uit Rusland, Noorwegen, Zweden, Finland, Litouwen, Duitsland, Denemarken, Polen, Belgie en Engeland.

Gebruikte codes: Kijk hier.

Zoetermeer - 14 december 2007.

Er zijn meer foto's van het ringen van Stormmeeuwen te bekijken:
Fotogalerij meeuwen ringen te Zoetermeer, 08-01-2010


Fotogalerij meeuwen ringen te Nijmegen, 17-12-2009


Fotogalerij meeuwen ringen bij de Oostersluis te Groningen, 20-12-2009


Fotogalerij ringen bij de Oostersluis te Groningen (© Ana Buren)

Fotogalerij ringen bij de Benthuizer- en Noordhovense plas in Zoetermeer (© Benny Middendorp)

Aantallen afgelezen Stormmeeuwen, per ringcentrale
(stand 15-01-2011):
Ringcentrale Individuen Waarnemingen
Arnhem 358 1018
Bruxelles 59 80
Copenhagen 29 40
Gdansk 14 23
Helgoland 37 54
Helsinki 141 235
Hiddensee 23 32
Kalo 1 2
Kaunas 1 1
London 1 1
Matsalu 36 44
Moskwa 5 26
Olso 2 2
Praha 1 1
Stavanger 23 31
Stockholm 62 96
Totaal 793 1666

Wit EN58 - © Maarten van Kleinwee
Van veel waarnemers ontving ik foto's met de afgelezen Stormmeeuwen, meestal met kleurringen. Bekijk hier de Stormmeeuwen ringen fotogalerij (update15-11-2015 )


Larus canus Heinei en Larus canus Canus. Zoetermeer - 14 december 2007.

Verschillen tussen Heinei en Canus

* Biometrie. De Heinei is groter dan de Canus. Maar er is een zekere overlap in maten tussen Heinei en Canus. Daarnaast heb je ook te maken met verschillen tussen beide geslachten (mannen zijn flink wat groter dan vrouwen, maar er is flink wat variatie en overlap) die de zaak vertroebelen.
* Kopprofiel. Heinei heeft een schuin voorhoofd (meer als een Zilvermeeuw) en Canus heeft een rondere kop met een steil voorhoofd.
* Heinei heeft veel langere vleugels dan Canus. Dit is ook goed zichtbaar bij vogels die staan. Het profiel van de vogel wordt daardoor heel anders.
* Het grijs van de bovenvleugel is bij Heinei iets donkerder dan bij Canus.
* er zijn verschillen in de witte achterrand van de bovenvleugel, met name de verdeling van het wit op de toppen van de binnenste handpennen (alleen te zien bij vogels in de vlucht of in de hand).
* Eerste winter Heinei hebben een bredere eindband op de staart en hebben een donkerdere en bredere voorrand op de vleugel dan eerste winer Canus. Op basis van een combinatie biometrie en uiterlijke kenmerken zijn de ondersoorten in de hand redelijk te onderscheiden. Maar volledige zekerheid van de determinatie heb alleen als een vogel reeds geringd is als nestjong.

Er zijn enkele artikelen over Heinei versus Canus:
(1): Kenneth Bengtsson & Kjeld Pedersen (1998): Östliga fiskmasars Larus canus heinei uppträdande i Öresundsregionen. Ornis Svecica 8: 145-156. (veel tekst in het Zweeds, geen foto's; korte Engelse samenvatting).
(2): Kenneth Bengtsson & Lennarth Blomquist (2003?): Alderskaraktärer för fiskmas. Anser 42: 73-92. (tekst in het Zweeds met korte Engelse samenvatting; veel kleurenfoto's; ook van heinei vogels).
(3): En er is ook nog een recent artikel in het Duits: Klaus Hein & Sönke Martens (2002): Biometrie, Färbung und Wanderungen von in Schleswig Holstein und Hamburg gevangen Sturmmöwen (Larus canus canus und L. c. heinei = L. c. major). Corax 19: 49-65.

Een Zweeds artikel over de herkenning en voorkomen van Larus canus heinei Stormmeeuwen in Kopenhagen en Malmo is hier te lezen.
© Frank Majoor. Website update 15-11-2015.
E-mail: