RAS ONDERZOEK Oeverzwaluw (Riparia riparia)

In 1997 zijn we in de omgeving van Arnhem gestart met RAS Oeverzwaluw. Met behulp van mistnetten voor een kolonie zijn de adulten en uitgevlogen jongen eenvoudig te vangen. Het aantal gevangen vogels wisselt van jaar tot jaar het sterk. Dit wordt vooral bepaalt door het aantal bezette kolonies binnen het studie gebied. Zo was er in 2001 een piek in de vangsten door een grote kolonie van 300 paar in de Klompenwaard. In 2007 is door tijdgebrek gestop met RAS Oeverzwaluw, maar in 2010 is met hulp van Bram Ubels de draad weer opgepakt. De aantallen in 2010 zijn extreem hoog doordat we geluk hadden met het aantal kolonies binnen het studie gebied, maar ook omdat we een in aantal extra kolonies langs de rand van het studie gebied hebben gevangen waar voorheen door de buur-ringers werd gevangen.
Daarnaast is er door Bram Ubels in 2010 een tweede RAS Oeverzwaluw gestart in de omgeving van Nijmegen.

In de begin jaren vingen Jan van diermen en Michel Geven regelmatig Oeverzwaluwen in kolonies net buiten ons studie gebied. Ook in de Ooijse Graaf in de Ooijpolder zijn de afgelopen jaren regelmatig oeverzwauwen gevangen, allen hier niet voor een kolonie maar op een slaappplaats in het riet.

Dit leverde vele terugvangsten over en weer op. Hieruit blijkt dat Oeverzwaluwen niet extreem plaatstrouw te zijn. Ze verhuizen regelmatig naar een andere kolonie. Soms gaan ze zelfs binnen een seizoen voor een tweede broedsel naar een andere kolonie.
De uitgevlogen jongen slapen na het uitvliegen eerst in de kolone van geboorte maar als ze zelfstandig zijn slapen ze vervolgens ook in andere kolonies of in rietvelden. Daarbij kunnen ze behoorlijke omzwervingen maken. Zo vingen we 19-7-2005 op de slaapplaats in de Ooijse Graaf een 1kj Oeverzwaluw die op 17-6-2005 was geringd in Comblain-au-Pont, Luik, Belgie. Deze jonge vogel is dus in een maand tijd circa 150 kilometer richting noord-noordoost gevlogen.

Het leuke van het ringonderzoek aan de Oeverzwaluw is de vele terugvangsten van elders. Niet alleen vangsten van vogels die elders in Nederland zijn geringd maar vogels ook uit Oost-Duitsland, Belgie, Frankrijk en Spanje.

Aantallen geringde Oeverzwaluwen Arnhem e.o.:
Jaar Jong Adult Adulten terug
uit eerdere jaren
1997 2 20 2
1998 48 98 3
1999 91 170 23
2000 129 241 37
2001 303 330 59
2002 27 100 30
2003 24 70 13
2004 58 94 19
2005 8 62 12
2006 90 97 4
2007 0 0 0
2008 0 0 0
2009 0 0 0
2010 299 713 25
2011 293 667 151
20125621760
2013148402
Totaal 1576 3281
Aantallen geringde Oeverzwaluwen slaapplaats Ooijsegraaf:
Jaar Jong Adult Adulten terug
uit eerdere jaren
1997 0 0 0
1998 0 0 0
1999 15 3 1
2000 6 1 0
2001 2 5 0
2002 10 0 0
2003 23 8 1
2004 8 7 0
2005 129 13 1
2006 47 48 5
2007 0 0 0
2008 0 2 0
2009 140 21 0
2010 3 10 0
2011 5 2 0
2012400
20132170
Totaal 413 127
Aantallen geringde Oeverzwaluwen Nijmegen e.o.:
Jaar Jong Adult Adulten terug
uit eerdere jaren
2010 61 417 1
2011 19 301 028
201232353
20136150
Totaal 118 768 0
© Frank Majoor. Website update 12-02-2014.
E-mail: